Permacultuur: 4 tips voor succes!

In Nederland is permacultuur officieel erkend als duurzaam landbouwmodel. In België nog niet. Jammer, want een duurzaam landbouwmodel is het echt wel en zelfs als je geen tuin hebt, kan je er heel veel mee doen. 

De kern van permacultuur (permanente (agri)cultuur) is: met de natuur mee werken in plaats van er tegen te vechten; kijken naar de natuur en ervan leren; systemen in de natuur nabootsen en gebruiken om een gezondere, veerkrachtigere wereld te creëren.

Permacultuur wordt steeds populairder en het is niet moeilijk om er in een wip en een gauw een hele lading informatie over te vinden. En daar dan razend enthousiast van te worden. Vier tips om te zorgen dat je enthousiasme alleen maar groeit:

1. Leer van de successen en de fouten van anderen.

Theorie is leuk voor lange winteravonden maar het blijft theorie. Ga praten, kijken, les volgen of meewerken bij mensen die al vele jaren in de praktijk met permacultuur bezig zijn. Ze zullen je bijvoorbeeld vertellen, dat een voedselbos in ons klimaat eigenlijk geen bos hoort te zijn, maar meer een bosrand, zodat er voldoende licht en lucht is voor eetbare planten. En dat er op het vlak van permacultuur nog veel meer mogelijk is dan een voedselbos.

2. Haast u langzaam.
Eén van de principes van permacultuur is de slak: kleine stapjes nemen en niet meer doen dan je op dat moment goed kan doen. Een moeilijke, maar een ontzettend belangrijke. Je hoort wel eens dat permacultuur voor luie tuiniers is, omdat de natuur het werk voor jou doet. Op termijn klopt dat wel, maar de eerste jaren heb je behoorlijk veel werk. (En niet alleen denkwerk.) Als je dat redelijk goed bijhoudt, vermindert je werk jaar na jaar (of eigenlijk: het verschuift van onderhoud naar oogsten en verwerken). Maar als je het in het begin laat aanmodderen, komt er van je mooie ontwerp niet veel terecht, en dat is zonde.

3. Observeer en stuur bij.
Elke situatie is anders. De combinatie van jouw omgeving, middelen, wensen en talenten is uniek. Natuurlijk mag je leuke ideeën overnemen en uitproberen maar kijk hoe ze uitdraaien en voel je vrij om bij te sturen als je niet tevreden bent met het resultaat. Plant geen appelboom als je niet van appels houd. Wilde venkel en viooltjes beschouwen sommige mensen als vervelende woekeraars, wij vinden dat ze zich netjes gedragen en dat ze prachtig zijn, we laten ze dus hun gang gaan.

4. Verzorg de basis.
De basis is de bodem, en die verzorg je door hem zoveel mogelijk bedekt te houden. In het begin gaat dat meestal goed: je hebt keurig volgens het boekje een mooie mulchlaag aangelegd van organisch materiaal en daarin plant je boompjes of struikjes. Vervolgens plant je daar kruiden en bloemen onder, om de bodem bedekt te houden en je boompjes te voeden en te beschermen. En vanaf dan begint het fout te gaan, want gras, boterbloemen en de meeste 'onkruiden' zijn oneindig veel sterker dan onze aangeplante, gecultiveerde plantjes. Dus krijg je  jaar na jaar meer gras en meer onkruid en minder van je mooie, lekkere, nuttige plantjes. Tenzij – en nu even heel goed opletten, hier komt een gouden tip die je uren – dagen – weken – maanden wiedwerk zal besparen – tenzij je de onderlaag vanaf het begin heel dicht vol plant met goed bodembedekkende planten (bosaardbeitjes zijn een topper!). Doen! You can thank me later.

© Oost West Centrum vzw

Meer weten over permacultuur?

Cursussen: https://owc.be/zoeken-op-thema/earth-care-people-care-179

Permacultuur boerderijen: https://boislecomte.be/ , https://www.fermedubec.com/

Engelstalige boeken, dvd’s + een heel goed tijdschrift, Permaculture Magazine: www.green-shopping.co.uk